De bloedgroepen

Er zijn verschillende antigene systemen waarmee de bloedcellen geïdentificeerd kunnen worden. De bekendste zijn de ABO- en Rh-systemen die de compatibiliteit en incompatibiliteit van het bloed tussen de donor en de ontvanger bepalen.

Aan de hand van het ABO-systeem kan aan iedereen een letter worden toegekend die zijn/haar bloedgroep kenmerkt, met name  A, B, AB of O. Het Rh-systeem bepaalt dan weer of je Rh-positief (rhesus-positief) of Rh-negatief (rhesus-negatief) bent.

Bij de Kaukasische bevolkingsgroepen (mensen met Europese fysieke kenmerken en een blanke huid) zijn de verschillende bloedtypes als volgt ingedeeld:

 

Mensen die tot de bloedgroep O behoren, worden ook wel 'universele donors' genoemd omdat ze hun rode bloedlichaampjes aan gelijk welke ontvanger kunnen doneren. Groep O- wordt vooral gebruikt in noodsituaties en voor O-donors die alleen O-bloed kunnen krijgen.

Omgekeerd zijn mensen met bloedgroep AB+ de 'universele ontvangers', ze kunnen bloed ontvangen van alle bloedgroepen.

In de meeste gevallen krijgen de ontvangers echter een transfusie met rode bloedlichaampjes en bloedplaatjes van een donor die tot dezelfde bloedgroep behoort.

 

Voor het bloedplasma liggen de zaken anders. Mensen die tot de bloedgroep AB behoren, zijn daar
de 'universele donors'. Hun plasma is bijgevolg geschikt voor een transfusie aan iedereen. Mensen met bloedgroep O zijn in dit geval de 'universele ontvangers', zij kunnen plasma van alle bloedgroepen ontvangen.

Om bij een transfusie de veiligheid van de ontvanger te garanderen, moeten de regels betreffende de compatibiliteit van de bloedgroepen absoluut nageleefd worden, net als die betreffende het type bloedproduct, met name rode bloedlichaampjes, bloedplaatjes of plasma. Als er sprake is van incompatibiliteit zal het afweersysteem van de ontvanger de aanwezigheid van de hem vreemde substanties, de 'antigenen', herkennen. Dat kan leiden tot afstoting van de bloedcomponent en een verslechtering van de gezondheidstoestand van de patiënt in kwestie.

Ongeacht je bloedgroep, kan je met je rode bloedlichaampjes, plasma of bloedplaatjes levens redden!